Schrijven in je nieuwe taal

 

Portugal was dat jaar de winnaar van de allereerste Nations League, de nieuwe landencompetitie van de UEFA. Voor eigen volk in Porto werd Nederland in de (teleurstellende) finale geklopt met 1-0. De werkgever van Cristina was de volgende morgen als eerste om haar te feliciteren. “Dat was zo speciaal, in Portugal wordt niet gesproken met personeel,” vergelijkt Cristina. “Die snauwde je een opdracht toe, terwijl mijn werkgever hier vriendelijk naar me toe komt en vraagt: sorry, zou je me willen helpen?”

Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

Zo blij met mijn zusje


Chimène rechts en links Yulisa.

Chimène Isabo Chang Han Lubbers
Zijzelf kan het zich niet herinneren, maar haar tante vertelde dat haar zusje Yulisa hun op Schiphol lopend tegemoetkwam. “Ze was toen nog geen twee en ik was tweeënhalf. Dat is me d’r eentje, zeiden zij en mijn moeder tegen elkaar. Zo bijdehand! En zo is ze altijd gebleven.”
“Ze is zo anders dan ik! Ik ben rustig, bescheiden en verlegen, terwijl zij veel en gemakkelijk met iedereen praat. Yulisa danst en beweegt de hele dag. Ik moet om haar lachen, ze kan echt gek doen!” Als Chimène over haar zusje praat, schitteren haar ogen en glimlacht haar mond. Dan hoef je niet te vragen wat ze voelt: “Als je een zusje hebt, ben je nooit alleen.

Nieuwsgierig naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

 

Het land van melk en honing

Afbeelding



Marina
Burundi… terwijl ik in de bibliotheek de coördinator van het Taalhuis Corine de Haij interview, vraag ik me hardop af of ik ooit iemand uit dat onbekende kleine Afrikaanse land te spreken zal krijgen. Aan het eind van ons gesprek schuift een prachtig geklede jonge vrouw aan. Corine kent haar ook niet, en we vragen waar ze vandaan komt. Je raadt het al: Burundi.

Hier volgt het verhaal van Marina, niet haar echte naam; op de lijst van het World Happiness Report 2018 staat Burundi  als minst gelukkige land op nummer 156. 68% van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Of je Hutu bent of Tutsi, regeringsgezind of in de oppositie, iedereen wordt ooit geconfronteerd met de toestand waarin het land verkeert. Dat overkwam ook Marina.

Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

Het roer om


José Donatz

Stel dat je overtuiging zo sterk is en in overeenstemming met je talent. Dan zijn er plotseling geen barrières meer. “Praat me niet over ziekte, dat verhaal is al zo uitgemeten. Heb het liever over wat ik doe en wie ik ben.” Dit is het verhaal van José, die fotografe werd.

José heeft de fotografie helemaal omarmd. Zozeer dat ze onlangs na 32 jaar haar baan als ambulant hulpverlener heeft opgezegd. “Ik beteken graag iets voor anderen en dat kan ik via fotografie het best. Nadat ik zes maanden had platgelegen in verband met mijn rug, was mijn tijd gekomen het roer om te gooien. Ik deed een opleiding fotografie, nam privélessen en ging zoveel mogelijk op stap met professionals op zoek naar verdieping.” Inmiddels heeft ze haar eigen studio voor portretfotografie.


Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

De schat van twee culturen




“Misschien ben ik wel een geluksvogel,” denkt Eleni.  Ze kwam in 2011 met haar man en dochter Konstantina van vier naar Nederland. Ze werden opgevangen door haar schoonzus en zwager. “Het eerste wat ik zag was hoe vrolijk en onbezorgd Nederlanders waren. Was ik ook zo terneergeslagen door de crisis?


Ik realiseer me hoe de voorheen zo opgewekte Grieken ongemerkt het hoofd naar beneden en de blik naar binnen hadden gericht, de rug gekromd door armoede en verdriet.” 
Met de financiële teloorgang van het land, immers  de intellectuele bakermat van Europa, was er een bres geslagen in het Griekse zelfvertrouwen.
Eleni laat zich er niet door uit het veld slaan: “Ik mis mijn land en familie, maar het is wat het is.”
Als kind wilde Eleni graag psycholoog worden en mensen helpen met het beantwoorden van levensvragen. Ze werd opgeleid in de kinderopvang, en uiteindelijk werkt ze hier in de logistiek. In de avonduren zodat ze overdag bij haar kinderen kan zijn. Ze legt zich erbij neer dat ze niet meer in het onderwijs terecht kan. “Als ikzelf een kind naar school stuur is taal in eerste instantie essentieel en dat niveau ga ik niet halen.” Desondanks kijkt ze uit naar het laatste deel van haar taalexamen waarna ze een werk/leertraject wil gaan volgen als Vasiliki, haar jongste dochter, naar school gaat. 
“Als vrouw heb je dat werken buitenshuis broodnodig.

Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

De kracht van Afrika

Samantha van der Wouden-Diedericks

Dit is het verhaal van Samantha, internationaal bekend kunstenares en yoga teacher. Zij woont in het hart van het Groene Hart en daar weeft zij vol aandacht haar kunst en levensfilosofie bijeen.

Samantha groeide op op de afgelegen boerderij van haar familie in Zuid-Afrika. “Het was in een gelijkwaardige en hechte gemeenschap met iedereen  die daar woonde en werkte. Tegelijk was er voldoende afzondering om te leren hoe te overleven. Ik was een buitenkind. Als klein meisje klauterde ik al op mijn paard. Rasper was een rode Vos, mijn beste vriend. Ik reed op hem de wijde wereld in, door de heuvels naar de bergen. Daarboven had ik een weids uitzicht vanaf een fijne steen waar mijn billen precies in pasten, zodat ik er uren heerlijk kon zitten, rondkijkend over de hele vallei. Dit was het echte Afrika.

Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

De gelukkige globetrotter



Gabriela ontvangt mij in haar lichte flatje met ramen rondom en serveert jasmijnthee. Ik hoef niets te vragen, zoveel te vertellen! Zo vol is ze van zoveel en zo blij is ze met van alles. Het is gewoon een feestje om bij haar te zijn.


“Moet je horen. Dertien jaar geleden, in 2006, heb ik mijn man Remi leren kennen. Ik was een van de 22 miljoen inwoners van Mexico stad. Met zestien medewerkers leverde ik door het hele land computers aan scholen en bibliotheken en gaf vervolgens als pedagoge trainingen. Toen ik eens in de streek Campeche was, besloot ik het archeologische Mayastad Calakmul te bezoeken, met ontelbare piramides. Sommige zijn schoongemaakt en ertussen zijn wandelroutes aangelegd. De rest is mysterieus verborgen gebleven  onder het groen van de jungle. Het was een reis van zes uur ernaartoe en we waren met een klein groepje. Een aardig gezinnetje, en een Limburgse man, Remi. Hij en ik raakten meteen aan de praat. Tegen de tijd dat we bij de piramides kwamen had ik daar allang geen oog meer voor en ook een plotselinge regenbui deerde ons niet. Het was magisch. De hele terugweg konden we niet ophouden met praten en we stopten er niet mee tot diep in de nacht. Vanaf dat moment waren we onafscheidelijk.

Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

De belofte van Milan



Milan Astrinawaty Seip

“Ik ben gedisciplineerd opgevoed,” stelt Milan Astrinawaty. “Als je een goed leven wilt heb je een fatsoenlijke opleiding nodig. Streef niet naar rijkdom, leerde mijn vader ons, maar wees een eerlijk mens. Als je daarmee vertrouwen weet te winnen kom je veel verder.”

Milan Astrinawaty Seip vergeet de datum nooit, dat haar moeder belde vanuit Indonesië. Het was 22 juni 2015. Milan was in Nederland bij haar vriend op bezoek. ‘Pappie ligt kritiek.’ Ze kon hem nog wel aan de telefoon krijgen maar haar vader zelf kon niet meer praten. “Mijn broer zat naast hem, die kon me vertellen hoe hij reageerde. ‘Pappie,’ zei ik, ‘Ik kom direct naar huis om afscheid van je te nemen. Maar je hoeft niet op mij te wachten als je te veel pijn hebt, ik begrijp het. Ik ben je eeuwig dankbaar voor alles wat je wat je voor ons hebt gedaan. En het spijt mij dat ik niet aan je verwachting heb voldaan, vergeef je mij?’

Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

Reizen naar Oeganda


Flavia Anek Onen
Flavia Anek Onen

Het volkslied van Oeganda geldt als het kortste ter wereld en wordt daarom meestal twee keer achter elkaar gezongen. Flavia Anek Onen is al net zo kort over de regering en president van haar geboorteland: ze vullen enkel hun zakken en die van hun familie.


Flavia is scherp en heeft een humoristische manier van vertellen in bloemrijk Engels. Aan de oostelijke oever van het Victoriameer ligt in Oeganda de stad Jijnja waar ze geboren en getogen is. Hier ligt haar hart en loopt haar mond van over. Net als de Nijl die hier ontspringt en 6000 kilometer verder in de Middellandse Zee stroomt. “In het traag deinende water van het meer zie je de op een na grootste 
rivier van de wereld ontstaan in een versnelling van  de stroom richting de Nijl.”
Flavia vertelt: “Mijn ouders komen uit de streek Gulu in het noorden; daar zijn ze intelligent en intellectueel, met een hoogstaande moraal. Dat geeft ze echter geen enkel voorrecht in Jjinja, waar hoge functies en aantrekkelijke banen voorbehouden zijn aan degenen die kruiwagens hebben of flinke sommen geld neertellen. Mijn vader had twee vrouwen, zoals in Oeganda algemeen gebruikelijk is. De man is het hoofd van het gezin en zijn wil is wet; je hebt hem te respecteren, zonder twijfel of twist. Mijn vader verbleef beurtelings een week in het ene, dan weer in het andere gezin.

Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.

Kaarsjes op je verjaardagstaart


Flavia Almeida Reis


“We vijlden onze nagels met een steen en kleurden onze lippen met een rode balpen,” vertelt Flavia. “In de kerk zaten we naast elkaar, geloofden we samen in God en zongen alle liedjes mee uit volle borst. Laudicéa was mijn vriendinnetje.”

Flavia Reis groeide op in een kindertehuis in Brazilië, het Orfanato Evangélico das Assembleias de Deus na Bahia.” Ik spreek haar met taalmaatje Ria in de bibliotheek en in het gezellige dijkhuis waar zij met haar man Chris en twee dochtertjes woont.


“Mijn moeder was nog heel jong toen ze mij kreeg en mij aan mijn overgrootmoeder gaf. Die bracht me naar het kindertehuis, want ook zij moest werken. Daarna heeft mijn moeder nog vijf kinderen gekregen, daar heb ik eerlijk gezegd geen begrip voor.  Alleen mijn jongste broer groeide op bij onze moeder. Ik heb altijd gedacht dat ik een weeskind was en kwam er pas later achter dat ik familie had.”

Benieuwd naar het vervolg? Lees verder in het boek Kleurrijk. Ook als e-book.